آموزش فروش و ویزیتوری مدرس فروش
آمیخته بازاریابی و خط محصول و تفاوت آنها
مجموعه کل محصولاتی که توسط یک شرکت عرضه میشود تحت عنوان آمیخته بازاریابی آن شرکت شناخته میشود که پیشازاین با آن آشنا شدیم و اینکه در هر شرکتی که چند برند را به بازار عرضه میکند، تعداد متعددی محصول برای عرضه وجود دارد. هیچ شرکتی حاضر به پذیرش ریسک حضور در بازار با تنها یک محصول نیست.
اگر شرکتی تنها با یک محصول در بازار حضورداشته باشد، آنگاه یکی از دو حالت زیر پیشآمده است، یا تقاضای بازار برای محصول موردنظر آنقدر زیاد است که شرکت دیگر لزومی به توسعه محصولات خود ندیده است یا اینکه شرکت مربوطه اصلاً منابع لازم و کافی برای توسعه تعداد محصولات قابلعرضه خودش را در اختیار ندارد.
بااینوجود اگر بازار کسبوکار برای هر شرکتی را در نظر بگیرید، میبینید که تمام شرکتهای برتر دارای چندین و چند محصول مختلف در آن بازار هستند. مثلاً کوکاکولا، اپل، مایکروسافت، نستله، انواع شرکتهای دارویی و . . .. این شرکتها عموماً نیاز به داشتن سبد محصول بسیار گستردهای بر ادامه داشتن حضور خودشان در بازار دارند و همچنین باید مدل کسبوکار پایداری هم طراحی کرده باشند. ترکیب محصولاتی که آنها در سبد محصول خود در اختیاردارند میتواند تشکیلدهنده آمیخته محصول آنها باشد.
آمیخته محصول (که البته پیشازاین مقالاتی در رابطه با آن داشتهایم) – همچنان که به آن اشاره شد ترکیبی از مجموع کل خطوط محصول در یک شرکت است. مثلاً یک شرکت مانند جانسون دارای چندین خط محصول شامل انواع شامپو، شوینده، صابون و . . . است که ترکیب تمام این خطوط محصول را آمیخته بازاریابی میگویند.
خط محصول – خط محصول زیرمجموعهای از آمیخته بازاریابی است. بهطورکلی میتوان گفت خط محصول بهنوعی از محصول در داخل یک شرکت یا سازمان اشاره دارد. ازآنجاییکه هر شرکت میتواند تعدادی محصول متفاوت را به بازار عرضه کند، بنابراین دارای تعداد خطوط محصول مشابه باشد. ازاینرو، مثلاً در شرکت نستله، محصولات مشابهی عرضه میشود که همگی بر پایه شیر قرار دارند و با عنوان milkmaid عرضه میشوند و از طرف محصولات مشابه دیگری عرضه میشود که هر بر پایه شکلات هستند و با عنوان Kitkat عرضه میشوند و همینطور محصولات غذایی با عنوان Maggi و . . .، بنابراین آمیخته بازاریابی نستله مجموعهای شامل چندین خط محصول در داخل یک شرکت است.
آمیخته بازاریابی
طول آمیخته محصول – اگر شرکتی دارای 4 خط محصول باشد، و در هر خط محصول 10 محصول را به بازار عرضه کند، سپس میتوان نتیجه گرفت طول آمیخته محصول آنها شامل 40 محصول میشود. بهعبارتدیگر، تعداد کل محصولات هر خط در برابر تعداد کل خطوط محصول موجود در یک شرکت تشکیلدهنده طول آمیخته محصول شرکت میباشند. از این معادله در برخی موارد تحت عنوان طول خط محصول هم یاد میشود.
عرض آمیخته محصول – زمانی که طول خط محصول اشاره به کل تعداد خطوط محصول و محصولات موجود در هر یک از آنها دارد، عرض آمیخته محصول برابر با تعداد خطوط محصول موجود در یک شرکت است. ازاینرو، با توجه به مثال بالا، اگر 4 خط محصول در یک شرکت داشته باشیم و در هر خط محصول 10 محصول مختلف در حال تولید و عرضه باشد، آنگاه عرض آمیخته بازاریابی یا عرض خط محصول برابر با 4 است. یعنی به عبارتی عرض خط محصول نمایی از تعداد خطوط محصول موجود در یک شرکت است.
عمق آمیخته بازاریابی – با توجه به این توضیحات درک عمق آمیخته بازاریابی تقریباً ساده میشود. زمانی که طول و عرض تابعی از تعداد خطوط محصول بهحساب میآیند، عمق آمیخته شامل مجموع کل تعداد محصولات در یک خط محصول است. ازاینرو اگر شرکتی دارای 4 خط محصول باشد و 10 محصول در هر یک از این خطوط محصول وجود داشته باشند، آنگاه عمق خط محصول یا آمیخته برابر با 10 است.
سازگاری خط محصول – هرقدر تفاوت و تنوع بین محصولات موجود در یک شرکت کمتر باشد، سازگاری در خط محصول بیشتر است. مثلاً یک شرکت به نام Amull دارای خطوط محصول بسیار زیاد و متنوعی است که البته همه و همه مرتبط با محصولات و صنعت لبنیات هستند. بنابراین آن آمیخته بازاریابی دارای سازگاری و پایداری به نسبت بالایی است. اما سامسونگ بهعنوان یک شرکت دارای چندین خط محصول مختلف است که به نسبت هر یک نسبت به دیگر دارای استقلال کاملی است، مثلاً هواساز، تلویزیون، گوشیهای هوشمند، لوازمخانگی و . . .. بنابراین سازگاری یا ثبات در آمیخته محصول شرکت سامسونگ محدود و کم است.
اجازه دهید در این رابطه به مثالی از شرکت P&G اشارهکنم و آمیخته محصول آن را بررسی کنیم. فقط توجه داشته باشید که اینیک مثال کامل و جامع نیست و تمامی محصولات عرضهشده توسط این شرکت را برای این مثال موردبررسی قرار ندادهایم. اما مثال موردنظر به درک موضوع کمک زیادی به شما میکند.
مواد شوینده – Arial، Arial oxyblue، Ariel bar، Tide، Tide naturals، Tide bleach و Tide plus.
شامپوها – Head and shoulders، Head and shoulders anti dandruff، Pantene، Pantene damage repair و Pantene pro-v.
بهزاد حسین عباسی
مدرس فروش و فروشندگی در سازمان و فروش فروشگاهی
معلم اصول و فنون مذاکره
استاد و فروش و فروشندگی و فروش فروشگاهی
سخنران اصول و فنون مذاکرات تجاری و مدیریت مدرس مدیریت استاد مدیریت ارتباط با مشتری
مدرس بازاریابی و فروش و فروشندگی و فروش فروشگاهی
معلم بازاریابی فروش و فروشندگی و فروش فروشگاهی
مدرس فروش برندینگ مدرس اصول و فنون مذاکره زبان بدن و فروش و فروشندگی
مدرس مدیریت ارتباط با مشتری و فروش و فروشندگی
هماهنگی جهت برگزاری سمینارهای سازمانی و فروش و فروشندگی
مدیر برنامه ها جواد حسنی
09372202257
9197685104
behzadabbasi.ir
از توضیح بالا موارد زیر در مورد آمیخته محصول شرکت P&G قابلاستخراج است:
طول آمیخته – 12
عرض آمیخته – 2
عمق آمیخته – 7 در شویندهها و 5 در شامپوها.
سازگاری آمیخته محصول – زیاد، چراکه هر دودسته محصولات شوینده قابلاستفاده در حمام و دستشویی است.